ابن تيميه و اشكال در عصمت امام على(عليه السلام)

آيا اشكالى كه ابن تيميه در حديث مدينه علم از جهتِ عصمت امام على(عليه السلام) وارد كرده است قابل پذيرش است؟

ابن تيميه مى گويد: «اگر بگوييد: اين يك نفر ]كه پيامبر(صلى الله عليه وآله) او را به عنوان دروازه علم معرفى كرده[ معصومى است كه علم به خبر او حاصل مى شود. در جواب مى گوييم: در مرتبه اول بايد علم به عصمت او حاصل كنيم، و عصمت او به مجرد خبر خودش ثابت نمى شود; زيرا موجب دور است. و به اجماع نيز ثابت نمى شود; زيرا اجماعى در مورد عصمت او وجود ندارد. و نزد اماميه هنگامى اجماع حجت است كه در ميان آن ها امام معصوم باشد. در اين صورت بازگشت سخن به اثبات عصمت او به مجرد ادعاى خود اوست. در نتيجه اگر عصمت او به حق است بايد از راه ديگرى غير از خبر او به اثبات رسد، و اگر براى شهر علم راهى به جز على نباشد عصمت او و ساير امور دين به اثبات نخواهد رسيد».(1)

در پاسخ مى گوييم:

اوّلا: از خود حديث «مدينه علم» استفاده عصمت امام على(عليه السلام) شده است.

به اين بيان كه: مقصود از «مدينه علم» كه امام على(عليه السلام) دروازه آن است، علم دين و معارف الهى است. پيامبر(صلى الله عليه وآله) در مرتبه سابق به اصحاب خود گوشزد كرده كه خودش شهر علم و امام على(عليه السلام) دروازه آن است و هر كس مى خواهد به معارف الهى به طور عموم برسد بايد از راه امام على(عليه السلام) وارد شود. پس بايد در مسائل دينى براى رسيدن به سنت واقعى پيامبر(صلى الله عليه وآله) به امام على(عليه السلام) رجوع كرد. و اين خود اثبات كننده عصمت امام على(عليه السلام) مى باشد.

ثانياً اين حديث از طرق ديگر غير از طريق امام على(عليه السلام) نيز نقل شده است.

ثالثاً: عصمت امام على(عليه السلام) را مى توان از آيات همچون آيه تطهير و روايات ديگر همچون حديث ثقلين نيز به اثبات رسانيد.

رابعاً: مى توان عصمت امام على(عليه السلام) را به خبر خودش به اثبات رسانيد; زيرا اين خبر او مجرد از قرينه نبوده بلكه مقرون به معجزات آشكار و متواترى بوده كه موجب علم به عصمت او شده است، و لذا به اين جهت دور نخواهد بود.

خامساً: گرچه نزد اماميه، اجماع به اعتبار دخول معصوم حجت است، ولى يكى از افراد مجمعين شخص رسول خدا(صلى الله عليه وآله)در مورد عصمت حضرت على(عليه السلام) هست و در عصمت رسول اكرم(صلى الله عليه وآله) هيچ كس شك ندارد. و نيز در ميان مجمعين امام  حسن و امام حسين(عليهما السلام) نيز هستند، كه عصمت اين دو به دلايل قطعى ديگرى غير از اجماع به اثبات رسيده است.(2)

  ما را از دعاي خيرتان فراموش نفرماييد ، وبلاگ نداي اسلام

1. منهاج السنة، ج 4، ص 138.

2. على اصغر رضوانى، امام شناسى و پاسخ به شبهات(2)، ص 391.